Informatie over de methodiek voor de taalinhoud van Spreeuw 2,5K
Zoek je een training voor kinderen met een taalontwikkelingsstoornis (TOS)? Wil je meer weten over kleurrijk geïllustreerd materiaal voor de taalinhoud? Wil je meer weten over oefenstof per thema voor het (zins)begrip, semantische relaties en het benoemen en omschrijven? We bouwen aan een mooie database vol oefeningen voor de woordenschat, het mentale lexicon, de semantische lexicale kennis. Voorlopig richten we ons op het bereiken van een taalleeftijd van vijf à zes jaar.
Spreeuw 2,5K, 2865 woorden
Spreeuw heeft een basiswoordenlijst (2865 woorden), afgerond 2,5K. Dit zijn niet alleen zelfstandige naamwoorden maar ook bijvoeglijke naamwoorden, werkwoorden, persoonlijke en bezittelijke voornaamwoorden, voorzetsels, etc. Wanneer we de taalinhoud trainen is het wel zo handig dat we de kinderen de goede woorden aanleren, die woorden die ze nodig hebben om zich uit te drukken. Immers, het is de bedoeling dat kinderen kunnen begrijpen wat er in hun omgeving wordt gezegd, dat zij hun gevoelens, gedachtes en wensen kunnen verwoorden, kunnen vertellen wat ze meemaken en wat ze ergens van vinden. Als dit moeilijk gaat, bieden we ze graag een passende training waar ouders thuis ook mee kunnen oefenen. Het thuis oefenen zal het effect van een training versterken. Al deze woorden (2865) zijn getekend door Sandra Boots, kunstenaar. De oefenstof is verdeeld in thema's die aan kunnen sluiten op de schoolse stof. Zo kiezen we een thema, bijvoorbeeld herfst, en selecteren de gerelateerde woorden uit de woordenlijst. Dan maken we de oefeningen volgens een vast format. Omdat het ene thema meer woorden heeft dan een ander, verschillen de thema's qua aantal en type oefeningen.
De drie oefen categorieën van Spreeuw 2,5K
Zo hebben we de volgende oefeningen:
- (Zins)begrip
We hebben een vaste themaplaat, je kan er een puzzel mee doen, een verhaal voorlezen waarin logische opeenvolgingen zitten die je ook kan leggen, vijf verschillende oefeningen voor het zinsbegrip en een praatplaat met rariteiten. Deze oefeningen zijn kleurrijk en aantrekkelijk, voor kind en trainer.
- Semantische relaties
Dit zijn oefeningen waarbij woorden de volgende relaties hebben: deel-geheel, bovenbegrip/onderbegrip, tegenstellingen, predicatieve relaties, etc. Dit is vormgegeven middels kleurrijke oefenstof waarbij de trainer zelf meer een receptieve of productieve werkvorm kan kiezen.
- Benoemen en omschrijven
We hebben 16 formats van verschillende oefeningen in spelvorm waar de afbeeldingen van een thema in verwerkt kunnen worden. Er zijn spelletjes waarbij enkele begrippen zijn verwerkt, maar ook spelletjes me wel 40 woorden. Zo kan de trainer bepalen of hij de woorden uitgediept wil hebben of dat veel woorden snel benoemd moeten worden.
Door de oefenstof op deze wijze te ontwerpen, komen de begrippen vaak in verschillende semantische context voor. Immers, een woord dient minimaal zeven keer aangeboden te worden in een verschillende semantische contexten voordat het is opgeslagen in het mentale lexicon. Daarnaast kun je het zinsbegrip trainen. De oefenstof is zo ontworpen dat het meegegeven kan worden aan ouders, zodat er thuis ook op een makkelijke en aantrekkelijke manier geoefend kan worden.
De oefenstof van Spreeuw 2,5K selecteren
Logopedisten en andere professionals zoals remedial teachers nemen taaltests af om een sterkte/zwakte analyse te maken van de taalvaardigheden van een kind. De Clinical Evaluation of Language Fundamentals (CELF) kent verschillende subtesten die na afname een uitspraak kunnen doen over taalvaardigheden qua taalinhoud:op receptief niveau: Zinnen Begrijpen (ZB), Aanwijzingen Volgen (AV), Begrippen en Aanwijzingen Volgen (BAV), Elementaire Concepten (EC), Linguïstische Concepten (LC), Woordcategorieën (WC-R) en Tekstbegrip (TB). Op productief niveau: Actieve Woordenschat (AW), Woordcategorieën (WC-E) en Zinnen Formuleren (ZF). Ook kan de Schlichting Test voor Taalbegrip worden ingezet als diagnostisch instrument. Bij deze test gaat het om het begrijpen van zinnen zonder dat het lexicale component een rol van betekenis speelt. De Peabody Picture Vocabulary Test (PPVT) worden afgenomen om een indruk te krijgen van de ontwikkeling van het begrip van gesproken woorden.
De oefeningen van Spreeuw 2,5K samengevat
De huidige beschikbare testbatterij biedt voldoende mogelijkheden om de taalvaardigheden te meten en concrete therapiedoelen te stellen. Specht 2,5K biedt volop aansluitingsmogelijkheden voor deze doelen. De therapeut heeft de keuze uit (zins)begrip, semantische relaties en oefenstof voor het benoemen en omschrijven. De oefenstof bestaat uit de basiswoordenschat voor zes jarigen. Per thema worden de geselecteerde woorden in steeds verschillende semantische contexten aangeboden. Het materiaal schrijft niet voor hoe er geoefend moet worden. Hierdoor heeft de therapeut voldoende vrijheid om het materiaal in te zetten op een manier die passend is bij het kind. Het is vormgegeven met aantrekkelijke illustraties die ook geschikt zijn voor oudere kinderen. Er is voldoende oefenstof om te variëren zodat begrippen kunnen beklijven. De therapeut heeft de vrije hand om de materialen gepast aan te bieden aan het kind, met het accent meer op de receptieve of productieve vaardigheden. Alom is bekend dat receptieve vaardigheden voorafgaan aan de productie. Het materiaal is zo ontworpen dat het aantrekkelijk is voor ouders om thuis te oefenen. Daarbij is het handig dat de ouder de trainer aan het werk ziet, hij/zij staat als model. Dit wordt ook mondeling genoemd.
